Bardzo dobrze znam strach, który często pojawia się w oczach moich początkujących studentów, kiedy widzą w tekście słowa z literami «ą» i «ę». Oznaczają one dźwięki na tyle inne od tych, które znają ze swoich języków ojczystych, że często panikują i nie chcą mówić albo czytać dalej.
Я очень хорошо знаю страх, который часто появляется в глазах моих начинающих студентов, когда они видят в тексте слове с буквами «ą» и «ę». Они обозначают звуки настолько другие от тех, которые они знают из своих родных языков, что они зачастую паникуют и отказываются говорить или читать дальше.
Nawet osoby na początkującym poziomie języka słyszą, że w słowach «robię», «dźwięk» i «kłębek» my za każdym razem wymawiamy «ę» w trochę inny sposób. Aby wam pomóc zrozumieć i zapamiętać, jak je wymawiać w różnych pozycjach, przygotowałam dla was te nagrania.
Даже люди на начальном уровне языка слышат, что в словах «robię», «dźwięk» и «kłębek» мы каждый раз выговариваем «ę» немного по-другому. Для того, чтобы вам помочь понять и запомнить, как его выговаривать в разных позициях, я приготовила для вас эти аудио.
Na początek omówmy teorię.
1. na końcu wyrazu «ą» czytamy głęboko i nosowo, jest to najczystsza pozycja dla tego dźwięku. Z kolei «ę» w tej pozycji redukujemy po prostu do «e».
2. przed k, g zarówno «ą», jak i «ę» wymawiamy jak «oŋ» i «eŋ» odpowiednio, oba z dodaniem tylnojęzykowego «n».
3. przed miękkimi ć/ci, dź/dzi zmiękczamy «ą» i «ę», tak więc wymawiamy je jako «oń», «eń»
4. przed p,b «ą» przekształca się w «om», a «ę» w «em»
5. przed ł, l «ą» i «ę» wymawiamy po prostu jak «o» i «e»
6. przed t,d,c,dz,cz «ą» przekształca się w «on», a «ę» w «en»
7. przed s, z, ś/si, ź/zi, sz, ż, f, w, ch mamy jedyny przypadek, kiedy obie głoski są wymawiane czysto, bez żadnych domieszek, po prostu jak «ą» i «ę»
Для начала давайте обсудим теорию.
1. в конце слова мы читаем «ą» глубоко, через нос, это самая чистая позиция для этого звука. В свою очередь, «ę» в этой позиции мы редуцируем просто до «e».
2. перед k, g как «ą», так и «ę» мы произносим как «oŋ» и «eŋ» соответственно, оба с добавлением заднеязычного «n».
3. перед мягкими ć/ci, dź/dzi мы смягчаем «ą» и «ę», так что мы произносим их как «oń», «eń»
4. перед p,b «ą» преображается в «om», а «ę» в «em»
5. перед ł, l «ą» и «ę» мы произносим просто как «o» и «e»
6. перед t,d,c,dz,cz «ą» преображается в «on», а «ę» в «en»
7. перед s, z, ś/si, ź/zi, sz, ż, f, w, ch у нас единственная ситуация, когда мы оба звука выговариваем чисто, без всяких добавлений, просто как «ą» и «ę»
A teraz trochę praktyki!
А теперь немного практики!
ĆWICZENIE 1
Powtórz za lektorem.
1. bądź — będzie
2. wąski — węższy
3. mąż — męski
4. cząstka — część
5. pająk — pajęczyna
6. wąchać — węch
7. piątek — piętka
8. ząb — zęby
9. mądry — mędrcy
10. sąd — sędzia
ĆWICZENIE 2
ĆWICZENIE 3
Na koniec pragnę się jeszcze podzielić wierszykiem fonetycznym z mnóstwem słów z «ą» i «ę». Dla ułatwienia odbioru dodane są napisy!
Наконец, я хочу с вами поделиться фонетическим стишком с множеством слов со звуками «ą» и «ę». Для удобства восприятия в видео есть субтитры!
