W czasie przeszłym w języku polskim istnieje jedna grupa czasowników, które ma nieco nieregularną odmianę, chociaż końcówki osobowe pozostają w niej dokładnie takie same, jak we wszystkich innych czasownikach.
Mówię o czasownikach, których bezokolicznik kończy się na -eć, -eść. Do najważniejszych spośród nich należą takie czasowniki, jak: mieć, chcieć, musieć, umieć, jeść, słyszeć, wiedzieć, powiedzieć, leżeć, zależeć, wisieć, siedzieć, starzeć się, szaleć i in.
Zobaczcie, jak wygląda ich odmiana przez osoby w czasie przeszłym:
Nieregularność polega na tym, że chociaż w bezokoliczniku czasowniki te kończą się na -eć, w formach osobowych całej liczby pojedynczej, a także w liczbie mnogiej niemęskoosobowej w końcówce pojawia się -a-, którego nie ma w korzeniu:
wiedzieć – wiedziałem, wiedziałam, wiedziałeś, wiedziałaś, wiedział, wiedziała, wiedziało, wiedziałyśmy, wiedziałyście, wiedziały
mieć – miałem, miałam, miałeś, miałaś, miał, miała, miało, miałyśmy, miałyście, miały
jeść – jadłem, jadłam, jadłeś, jadłaś, jadł, jadła, jadło, jadłyśmy, jadłyście, jadły
Natomiast w liczbie mnogiej męskoosobowych zamiast tego -a- pozostanie -e-, które było w końcówce bezokolicznika:
wiedzieć – wiedzieliśmy, wiedzieliście, wiedzieli
mieć – mieliśmy, mieliście, mieli
jeść – jedliśmy, jedliście, jedli
Zwróćcie uwagę na fakt, że ta zmiana -e- na -a- w żaden sposób nie wpływa same końcówki osobowe, które w liczbie pojedynczej rodzaju męskiego pozostają -em, -eś, w liczbie pojedynczej rodzaju żeńskiego -am, -aś, w liczbie mnogiej męskoosobowej -liśmy, -liście, -li, a w liczbie mnogie niemęskoosobowej -łyśmy, -łyście, -ły.
A teraz, oczywista sprawa, musimy zrobić kilka ćwiczeń, by zapamiętać tę zasadę. Zatem, do dzieła!
