muzeum, centrum, liceum: końcówka -um

Zapewne pamiętacie z mojej lekcji o rodzaju męskim, żeńskim i nijakim, że rzeczowniki zakończone na -um mają w języku polskim dość szczególne miejsce. Zdecydowana większość z nich pochodzi z łaciny.

Вы, наверное, помните из моей лекции про мужской, женский и средний род, что существительные, законченные на -um занимают в польском языке особое место. Огромное большинство из них происходит из латинского языка.

Odnoszą się z nich takie słowa, jak:

К ним относятся такие слова, как:

centrum, muzeum, liceum, gimnazjum, laboratorium, muzeum, koloseum, obserwatorium, kuratorium, koloseum, podium, technikum, hospicjum, sacrum, kolokwium, milenium, akwarium, absolutorium, audytorium, seminarium, webinarium i inne.

Wszystkie te słowa w liczbie pojedynczej w ogóle się nie zmieniają: mój syn chodzi do liceum, ja pracuję w laboratorium, moja siostra kupiła akwarium, nasi dziadkowie mieszkają w centrum itp.

Все эти слова в единственном числе вообще не меняются: mój syn chodzi do liceum, ja pracuję w laboratorium, moja siostra kupiła akwarium, nasi dziadkowie mieszkają w centrum и пр.

Wyjątki od tej grupy stanowią słowa ze słowiańskimi korzeniami, takie, jak na przykład «rozum» i «tłum» oraz słowa zapożyczone z zachodnioeuropejskich języków, jak na przykład «kostium«. Wszystkie te słowa zmieniają końcówki w przypadkach zależnych w liczbie pojedynczej:

Исключения от этой группы составляют слова со славянскими корнями, такие, как, например «rozum» (разум) и «tłum» (толпа), а также слова, заимствованные из  западноевропейских языков, как например, «kostium» (костюм). У всех этих слов меняются окончания в косвенных падежах, в единственном числе:

W liczbie mnogiej łacińskie słowa zakończone na -um będą już miały swoje końcówki, ale zawsze odmieniają się według tego samego schematu:

Во множественном числе у латинских слов, законченных на -um уже появятся окончания, и эти слова будут склоняться всегда по той же схеме:

Słowa nie zapożyczone z łaciny w liczbie mnogiej odmieniają się w następujący sposób:

Слова не заимствованные с латыни, во множественном числе склоняются следующим образом:

Zwróćcie uwagę, że do tych rzeczowników odnosi się też słowo «perfumy«, które występuje tylko w liczbie mnogiej!

Обратите внимание, что к этим существительным относится также слово «perfumy» (духи), которое существует только во множественном лице!


A teraz, jak zawsze, odrobina praktyki. Ważne jest, żebyście wypisali jak najwięcej tych form, żebyście się przyzwyczaili do tego, że w liczbie pojedynczej większość tych słów nie zmienia końcówek. A wiec, do pracy!

А теперь, как всегда, немного практики. Очень важно, чтобы вы выписали как можно больше этих форм, чтобы вы привыкли к тому, что в единственном числе большинство этих слов не меняет окончания. И так, давайте к делу!