Kilka słów o przyimkach miejsca, a konkretnie o tym, jak i kiedy ich używamy, kiedy mówimy o geografii.
- Jeśli my mówimy o tym, dokąd jedziemy, to najczęściej używamy przyimka „do” z dopełniaczem zarówno z nazwami kontynentów, tak i z nazwami krajów i miast:
do Europy, do Azji, do Polski, do Rosji, do Chin, do Ameryki, do Szwecji, do Australii, do Anglii, do Irlandii, do Danii
Wyjątkiem są tylko te kraje, z którymi używamy przyimka „na” i biernika:
na Białoruś, na Ukrainę, na Litwę, na Łotwę, na Słowację, na Węgry
Warto zauważyć, że wiele osób mówi także „na Chorwację”, chociaż jest to niepoprawna forma, należy mówić do Chorwacji.
- Jeśli mówimy o wyspach, półwyspach i regionach geograficznych, to używamy przyimka „na” i biernika:
na Wyspy Brytyjskie, na Madagaskar, na Hel, na Półwysep Apeniński, na Karaiby, na Bałkany, na Podlasie, na Mazury, na Śląsk, na Kaukaz, na Ural
Warto tu zwrócić uwagę na dwa wyjątki z polskiej geografii:
do Małopolski, do Wielkopolski
Dlaczego one się pojawiły? Z powodu słowa „Polska”, które one zawierają. Widocznie było bardzo niezręcznie mówić „do Polski” i „na Małopolskę”, dlatego przez analogięludzie zaczęli mówić „do Małopolski”.
- Oprócz tego zwróćcie uwagę na to, że jeśli my mówimy na przykład na Śląsk lub na Kaukaz, to mówimy o regionie w dość szerokim sensie słowa, wszak nikt nie określił konkretnych granic, gdzie się Kaukaz zaczyna i gdzie się kończy. A kiedy mówimy o okręgach, województwach, stanach i innych jednostkach administracyjnych krajów, to używamy przyimka „do”:
do województwa śląskiego, do województwa pomorskiego, do stanu Arizona
- Kiedy mówimy o górach, to używamy przyimka „w” i biernika:
w góry, w Tatry, w Alpy, w Himalaje
- W końcu, rozmawiając o miejscach związanych z wodą, używamy przyimka „nad” i biernika:
nad morze, nad Pacyfik, nad Bajkał, nad Wołgę, nad Morskie Oko
A jak się zmieniają te przyimki, kiedy my mówimy gdzie się znajdujemy?
- Kontynenty, kraje i miasta wymagają przyimka „w” i miejscownika:
w Polsce, w Rosji, w Chinach, w Ameryce, w Szwecji, w Australii, w Anglii, w Irlandii, w Danii
- Państwa-wyjątki łączą się z przyimkiem „na” i miejscownikiem:
na Białorusi, na Ukrainie, na Litwie, na Łotwie, na Słowacji, na Węgrzech
- Oprócz tego, przyimka „na” i miejscownika wymagają wyspy, półwyspy i regiony:
na Wyspach Brytyjskich, na Madagaskarze, na Helu, na Półwyspie Apenińskim, na Karaibach, na Bałkanach, na Podlasiu, na Mazurach, na Śląsku, na Kaukazie, na Uralu
- Polskie regiony-wyjątki znowu zachowują się, jak kraje:
w Małopolsce, w Wielkopolsce
- Tak samo zachowują się administracyjne jednostki krajów:
w województwie śląskim, w województwie pomorskim, w stanie Arizona
- Tak samo zachowują się góry:
w górach, w Tatrach, w Alpach, w Himalajach
- W rozmowie o wszystkich obiektach wodnych używamy przyimka „nad” i narzędnika:
nad morzem, nad Pacyfikiem, nad Bajkałem, nad Wołgą, nad Morskim Okiem
Chcecie utrwalić ten materiał? Słusznie, przecież powtarzanie jest matką nauki!
Pamiętajcie, że nauka – to nie zawsze trudne ćwiczenia. Można też zagrać! Połącz pary tych samych miejsc z dwiema formami (gdzie? i dokąd?)
Więcej ćwiczeń z tego tematu znajdziesz tu:
https://polishnative.pl/w-gory-nad-morze-do-miasta-czesc-ii/
