Przyszła Kasia. Cześć, Kasiu!

Imiona w różnych językach to temat niezwykle ciekawy. Poza niewielką ilością „międzynarodowych” imion, które w wielu językach brzmią w miarę podobnie (takie, jak na przykład Anna, Katarzyna, Michał, Andrzej, Maria) większość języków ma swoje własne, bardzo oryginalne imiona. To, co brzmi jak imię damskie w języku angielskim może brzmieć, jak imię męskie po polsku i odwrotnie. Jeszcze większą trudność stanowią zdrobniałe formy imion, które często odchodzą dość daleko od formy pełnego imienia. Porozmawiajmy więc dziś o polskich imionach i ich formach!

Zacznijmy od tego, że imiona żeńskie w języku polskim tradycyjnie kończą się na „a”, a męskie na spółgłoskę. Rzadkim wyjątkiem jest sytuacja, że zdrobnienie męskiego imienia kończy się na „a”, jak w imieniu Kuba (zdrobnienie od imienia Jakub). Drugą ważną kwestią jest to, że nie ma stuprocentowych zasad co do zdrabniania imion. Nawet, jeśli teoretycznie takowe istnieją, ostatecznie i tak ważne jest to, jak bliscy nazywają daną osobę. Na przykład ogólnie przyjętym zdrobnieniem imienia Wojciech jest Wojtek lub Wojtuś. Niemniej jednak znam osoby, które synów z tym imieniem nazywają „Wojteczek”. Tak samo jest z moim imieniem. Co do zasady jego zdrobnieniem jest Mariolka. A jednak wiele bliskich mi osób nazywa mnie „Mariolcia” i trudno tę formę uznać za niepoprawną.

Z doświadczenia mojego i moich studentów widzę, że najprostszym sposobem na zapamiętanie zdrobniałych form imion jest ich powtarzanie, a nie analizowanie każdego imienia z osobna i próbowanie znalezienia jakiejś reguły. Zanim jednak wam dam obszerny spis polskich imion i ich zdrobnień, pragnę jeszcze zwrócić uwagę na formy wołacza. Formalnie formy wołacza powinniśmy używać zawsze, kiedy zwracamy się do kogoś bezpośrednio – na „ty” lub na „pan”/”pani”. Jeśli więc do pokoju weszła nasza koleżanka Kasia, powinniśmy się do niej zwrócić „Witaj, Kasiu”, „Cześć, Kasiu”, „Kasiu, jak się masz?”. W praktyce coraz rzadziej używamy tej formy, kiedy jesteśmy z kimś na „ty”. O wiele częściej powiemy „Witaj, Kasia” „Cześć, Kasia”, „Kasia, jak się masz?”, pozostawiając imię w mianowniku. Mało kto uznaje to już za błąd językowy, niemniej jednak wiele osób nadal tego wołacza używa. Poza tym na egzaminach językowych z pewnością warto o wołaczu pamiętać.

Jeśli jesteśmy z kimś na „pan”/”pani”, to tu formy wołacza nie można pominąć. Nie można powiedzieć „Dzień dobry, pani Kasia”, to brzmi bardzo niepoprawnie. Można powiedzieć tylko „Dzień dobry, pani Kasiu”. Samo słowo „pani” pozostawiamy w mianowniku, a imię – w wołaczu, w pełnej lub w zdrobniałej formie.

Niżej podaję wam obszerną listę najczestszych polskich imion żeńskich i męskich wraz z ich zdrobnieniami i formami wołacza.