muzeum, centrum, liceum: końcówka -um

Zapewne pamiętacie z mojej lekcji o rodzaju męskim, żeńskim i nijakim, że rzeczowniki zakończone na -um mają w języku polskim dość szczególne miejsce. Zdecydowana większość z nich pochodzi z łaciny.

Odnoszą się z nich takie słowa, jak:

centrum, muzeum, liceum, gimnazjum, laboratorium, muzeum, koloseum, obserwatorium, kuratorium, koloseum, podium, technikum, hospicjum, sacrum, kolokwium, milenium, akwarium, absolutorium, audytorium, seminarium, webinarium i inne.

Wszystkie te słowa w liczbie pojedynczej w ogóle się nie zmieniają: mój syn chodzi do liceum, ja pracuję w laboratorium, moja siostra kupiła akwarium, nasi dziadkowie mieszkają w centrum itp.

Wyjątki od tej grupy stanowią słowa ze słowiańskimi korzeniami, takie, jak na przykład „rozum” i „tłum” oraz słowa zapożyczone z zachodnioeuropejskich języków, jak na przykład „kostium„. Wszystkie te słowa zmieniają końcówki w przypadkach zależnych w liczbie pojedynczej:

W liczbie mnogiej łacińskie słowa zakończone na -um będą już miały swoje końcówki, ale zawsze odmieniają się według tego samego schematu:

Słowa nie zapożyczone z łaciny w liczbie mnogiej odmieniają się w następujący sposób:

Zwróćcie uwagę, że do tych rzeczowników odnosi się też słowo „perfumy„, które występuje tylko w liczbie mnogiej!


A teraz, jak zawsze, odrobina praktyki. Ważne jest, żebyście wypisali jak najwięcej tych form, żebyście się przyzwyczaili do tego, że w liczbie pojedynczej większość tych słów nie zmienia końcówek. A wiec, do pracy!