Męskoosobowy, niemęskoosobowy – l.mn.

Jednym z szerszych zagadnień polskiej gramatyki jest liczba mnoga rzeczowników męskoosobowych. Na swojej stronie poruszałam ten temat już dwukrotnie.

Najpierw dokładnie rozpisałam wszystkie zasady dotyczące przymiotników i rzeczowników męskoosobowych i zrobiłam do tych zasad kilka długich ćwiczeń. Tego posta znajdziecie tutaj.

Potem, na prośby moich studentów dodałam kolejnego posta, w którym zrobiłam krótkie ćwiczenia na zasadzie pytanie-odpowiedź, gdzie trzeba stworzyć liczbę mnogą od przymiotnika i rzeczownika podanych w liczbie pojedynczej. Znajduje się tam ponad 100 przykładów. Ćwiczenia te znajdziecie tutaj.

Dzisiaj natomiast postanowiłam zrobić analogiczne proste ćwiczenie, ale tym razem postanowiłam dodać też niektóre formy niemęskoosobowe – żebyście lepiej zapamiętali różnice między nimi.

Zanim przystąpimy do ćwiczenia, chcę krótko omówić końcówki przymiotników i rzeczowników niemęskoosobowych.

1. Na początek najprostsza rzecz: przymiotniki niemęskoosobowe mają zawsze końcówkę -e, od tego nie ma wyjątków!
2. Jeśli chodzi o rzeczowniki,  to rzeczowniki zarówno męskiego, jak i żeńskiego rodzaju mają w większości końcówkę -y:
   

   dom – domy
   szkoła – szkoły
   firma – filmy
   aparat – aparaty
   pies – psy
   tygrys – tygrysy
   dziewczyna – dziewczyny

3. Wyjątkami są oczywiście rzeczowniki, których korzeń kończy się na -k, -g. Te rzeczowniki w liczbie mnogiej mają końcówkę -i. Do grupy tej odnoszą się też rzeczowniki rodzaju żeńskiego, które kończą się na -ś, -ć:
   

   płatek – płatki
   droga – drogi
   próg – progi
   pieróg – pierogi
   sukienka – sukienki
   dziewczynka – dziewczynki
   kość – kości
   postać – postaci
   gęś – gęsi

4. Oddzielną grupę wyjątków stanowią rzeczowniki rodzaju męskiego, których temat kończy się na sz, cz, dz, dż, rz, ń, ś, ć, ź, dź, c, l, j oraz rzeczowniki rodzaju żeńskiego, których temat kończy się na sz, dz, dż, rz, ń, ź, dź, c, l, j – wszystkie te rzeczowniki w liczbie mnogiej mają końcówkę -e:
   

   grusza – grusze
   twierdza – twierdze
   wieża – wieże
   lekcja – lekcje
   noc – noce
   kolacja – kolacje
   wyprzedaż – wyprzedaże
   koń – konie
   płaszcz – płaszcze
   pokój – pokoje
   palec – palce
   śledź – śledzie

5. Wreszcie, rzeczowniki rodzaju nijakiego w liczbie mnogiej mają końcówkę – a:
   

   jabłko – jabłka
   śniadanie – śniadania
   słowo – słowa
   jajko – jajka
   mieszkanie – mieszkania
   centrum – centra
   muzeum – muzea

   WYJĄTKI:
   dziecko – dzieci
   oko – oczy
   ucho – uszy

Dla moich rosyjskojęzycznych studentów zamieszczam poniżej tabelkę, która obrazuje te wszystkie zasady. Tabelkę tę opracowałam w języku rosyjskim wraz z innym nauczycielem języka polskiego, z którym razem pracowaliśmy nad jego projektem lekcja.online

A teraz, rzecz jasna, przechodzimy do praktyki!

ĆWICZENIE 1

ĆWICZENIE 2